CÁCH CHỌN TÔM GIỐNG NGON XỊN MỊN

Đặc điểm và phương pháp đánh giá chất lượng tôm giống

Tôm giống thẻ chân trắng:

– Là tôm postlarvae 10 – 12 ngày tuổi hay còn gọi là PL10 – 12. Ở giai đoạn này, số gai trên chủy của tôm là 4 (hình bên), khối lượng thân khoảng 2 – 3 mg/con tương đương 2 – 3 g/1.000 con. Khi quan sát vào ban đêm không thấy tôm bị phát sáng.

– Thân tôm dài, cân đối, phụ bộ hoàn chỉnh, màu sắc tươi sáng, sắc tố rõ ràng. Đường ruột chứa đầy thức ăn. Các đôi râu khép lại, 2 nhánh cuống mắt và vành đuôi xòe rộng. Đốt bụng thon dài, cơ bụng căng đầy. Mắt, đầu và độ rộng của đường ruột đều lớn.

– Khi cho vào thau nước khuấy nhẹ, tôm không bị dồn tụ vào giữa, có thể bơi ngược dòng nước, bám vào thành thau. Có phản xạ tốt với tiếng động hoặc tác động cơ học.

– Tỷ lệ chết thấp hơn 10% khi bị sốc bằng formol 70 – 100 ppm trong 30 phút hoặc độ mặn (giảm đột ngột xuống 1/2).

– Không bị nhiễm các bệnh nguy hiểm như hoại tử gan tụy cấp tính (EMS), đốm trắng (WSDV), đầu vàng (YHV), virus làm cho tôm bị còi, không lớn (MBV, HPV), hoại tử cơ quan tạo máu và biểu mô (IHNV).

– Nếu ở gần trại sản xuất tôm giống thì lấy một ít tôm thả vào trong thau có chứa nước ao. Sau 24 giờ, nếu tỷ lệ sống > 90% thì có thể chọn mua để thả.

1. Phương pháp đánh giá cảm quan

• Tôm giống có kích cỡ đồng đều, số tôm chênh lệch không vượt quá 5%. Chiều dài thân tôm lớn hơn 12 mm (tôm sú), 10 mm (tôm thẻ).
• Màu sắc tôm tươi sáng, vỏ mỏng, có màu tro đen đến đen, đầu thân cân đối, đuôi tôm xòe ra là con giống tốt.
• Tôm giống tỏ ra linh hoạt, khỏe mạnh, phân bổ đều trong bể nuôi, hình dáng thon dài, ruột đầy thức ăn (khả năng bắt mồi tốt).
• Dùng tay gõ nhẹ vào thành dụng cụ chứa tôm, nếu tôm phản ứng nhanh thì đàn tôm đó khỏe. Tôm bột không khỏe sẽ lờ đờ, không phản ứng và cơ thể cong vẹo khi bơi lội. Hoặc thả tôm giống vào thau, dùng tay khuấy đều, tôm khỏe thường bơi ngược dòng hoặc bám chung quanh thành thau, tôm yếu tụ lại ở giữa.

2. Phương pháp quan sát trên kính hiển vi

Phương pháp này ngoài đánh giá được tôm giống khỏe hay không còn biết được tôm có nhiễm ký sinh hay bị tổn thương hoại tử các bộ phận râu, chân, bụng,…

• Tôm khỏe, các tế bào sắc tố (ở phần bụng) thường xuất hiện dưới dạng những đốm nhỏ có dạng hình sao. Tôm yếu, các tế bào sắc tố thường lan rộng làm thành những vạch nối tiếp nhau phía dưới phần bụng.
• Tôm có các đốt ở bụng càng dài càng tốt và tôm sẽ lớn nhanh. Tôm có đuôi hình dáng chữ V và góc hai râu sát nhau như góc chữ V là tôm khoẻ.
• Không có nấm, vi khuẩn hay nguyên sinh động vật bám ở chân, bụng, đuôi, vỏ và mang tôm. Các nhóm này sẽ làm cản trở sự hô hấp và lột xác của tôm.

3. Phương pháp gây sốc

Phương pháp này đánh giá khả năng chịu đựng và tình trạng sức khỏe của tôm giống.

Gây sốc độ mặn

Lấy mẫu khoảng 100-200 con tôm post, nếu nước trong bể ương tôm có độ mặn trên 20‰, thì pha nước mặn và nước ngọt với tỉ lệ 1:1, nếu độ mặn nước bể ương thấp hơn 20‰ có thể cho tôm vào thẳng trong môi trường nước ngọt. Sau 2 giờ, nếu tỷ lệ tôm chết dưới 5% là đàn tôm tốt.

Gây sốc formol

Lấy khoảng 10 lít nước trong bể ương tôm, pha dung dịch Formol nồng độ 200 ppm (2cc/10 lít nước), cho vào khoảng 100 tôm post. Sau 2 giờ, nếu tôm chết không quá 5% thì đàn tôm đạt yêu cầu.

4. Phương pháp PCR

Phương pháp này đánh giá được đàn tôm có nhiễm hay không nhiễm một số bệnh virus như đầu vàng (YHV), đốm trắng (WSSV), (MBV)…

Được thực hiện bởi các phòng thí nghiệm bệnh thủy sản. Trước khi chọn mua con giống, người nuôi cần lấy mẫu gởi xét nghiệm.